Type
1 heeft voor zichzelf (onbewust) normen over hoe dingen horen of moeten en hoe
dingen niet horen. Boos worden hoort bijvoorbeeld niet. Boos zijn wordt gezien
als iets slechts, dus ook de eigen boosheid wordt onderdrukt. In plaats daarvan
kent type 1 wel vaak irritatie. Bijvoorbeeld als andere mensen zich niet
gedragen zoals het hoort, of zoals je van eenverantwoordelijk en volwassen
mens mag verwachten.
Om voor zichzelf zeker te weten dat type 1 juist handelt of iets goed doet,
legt hij/zij de lat hoog. Als je iets perfect maakt of perfect doet, loop je
tenslotte niet het risico ‘fout te zitten’ en bekritiseerd te worden. Want dat
is iets dat type 1 vervelend vindt. type 1 is al zo kritisch op zichzelf, juist
om te voorkomen dat hij/zij iets fout doet. De aandacht ligt daarom bij het
perfectioneren en het voorkomen van fouten. Als gevolg hiervan heeft type 1 een
neus voor verbeteren van dat wat beter kan.
Wat helpt voor ontwikkeling
Acceptatie dat de wereld nu eenmaal niet volmaakt is. Waarderen dat meer
wegen naar Rome kunnen leiden en dat anders of niet-perfect niet altijd wil
zeggen slechter of slecht. Imperfectie in jezelf én anderen accepteren. Oefenen
in vergevingsgezindheid. Jezelf vrije tijd voor ontspanning en plezier
toestaan. Leren vraagtekens te zetten bij eigen rigide regels en hoge eisen.
Gevoelens van weerstand herkennen als signalen van onderdrukte wensen en
behoeften. Herinneren dat het doel in leven is om mens te zijn en niet perfect.
Type 2 – De helper
voor
type 2 is het belangrijk geaccepteerd en gewaardeerd te worden. Hij/zij bereikt
dit door sterk op anderen gericht te zijn en veel rekening te houden met
anderen.Type 2 heeft een dienstverlenende instelling en antennes voor de
behoeften van anderen zodat hij/zij zichzelf van dienst kan maken. Hij/zij ziet
de kwaliteiten van anderen en kan hen daarin stimuleren.
Type 2 heeft minder talent om te ontvangen. Al helemaal niet als hij/zij dat
niet eerst heeft verdiend. Dat een motivatie tot het geven eigenlijk is om te
ontvangen en het liefst om onmisbaar te worden gevonden, is iets dat type 2
zich vaak niet bewust is. Hoewel hij/zij ervaart dat anderen hem/haar nodig
hebben, is eigenlijk vooral type 2 afhankelijk van relaties en van anderen.
Wat helpt voor ontwikkeling
Leren om te geven zonder daar (onbewust) iets voor te willen ontvangen.
Leren je eigen vrijheid te creëren in plaats van alleen anderen ter wille te
zijn. Je realiseren dat geliefd worden niet afhangt van wat je anderen geeft of
voor hen doet. Je bewust worden van en oefenen in het bevredigen van de eigen
wensen en behoeften. Je gevoelens van teleurstelling leren gebruiken als
signalen dat je je eigen behoeften uit het oog hebt verloren. Erkennen dat je
niet onmisbaar bent en dat dat prima is. Leren zien dat een relatie
wederkerigheid inhoudt en jezelf openstellen zodat anderen ook aan jou geven en
jou willen helpen.
Type 3 – De harde werker
Vindt
het heerlijk om in de aandacht te staan en applaus te krijgen. Onbewust is type
3 gaan geloven dat je geliefd wordt om wat je doet, niet om wie je bent. Type 3
is daarom sterk gericht geraakt op het leveren van prestaties, om succesvol te
zijn, om de beste te zijn.
Type 3 is ook gaan ervaren dat dingen niet vanzelf goed komen, maar dat
eigen inbreng nodig is om dingen tot een goed resultaat te brengen. Type 3
heeft gewoonten ontwikkeld als hard werken, competitief zijn, een goed imago
opbouwen en behouden en een neus voor situaties die applaus opleveren. Zo stapt
type 3 niet in projecten en projectteams waarbij de kans op succes klein is of
waarbij uitsluitend met veel tijd en grote inspanning eer te behalen is. Hoe
sneller je dingen afrondt, hoe sneller succes. Type 3 houdt daarom van
efficiënte oplossingen en efficiënt werken.
Wat helpt voor ontwikkeling
Leren je tempo los te laten zodat je emoties naar boven kunnen komen. Jezelf
afvragen welke zaken er werkelijk toe doen in het leven. Jezelf oefenen in
contact te komen met jezelf en je eigen identiteit en je niet te laten beïnvloeden
door wat anderen van je denken. Leren naar anderen te luisteren. Jezelf
realiseren dat mensen van je houden om wie je bent en niet om wat je doet of
bezit. Ontwikkeling is in de richting van waarachtigheid, echt jezelf zijn in
plaats van een rol te spelen.
Type 4 – De romanticus
Type 4 h
eeft
vaak een onderhuids gevoel van incompleetheid, dat er iets ontbreekt. En
tegelijk een diep verlangen naar vervuld en compleet zijn. De aandacht gaat uit
naar zaken als authenticiteit, echtheid en schoonheid en zoekt dat meer in de
toekomst of het verleden en vindt dat minder in het nu. In de behoefte gezien
te worden, heeft type 4 de behoefte zich van anderen te onderscheiden. Type 4 heeft vaak het gevoel dat anderen hem/haar niet begrijpen. Dat
vervult aan de ene kant met droefheid maar aan de andere kant ook met een
gevoel van superioriteit. Type 4 heeft tenslotte zoveel meer diepgang dat
hij/zij ook wel begrijpt dat anderen hem/haar niet kunnen begrijpen. Tegelijk
is er een sterk verlangen naar diepgaande verbinding met anderen en dat is ook
een van de tegenstrijdigheden in zichzelf waar type 4 last van heeft. Type 4
heeft een intens gevoelsleven; ik voel dus ik leef.
Wat helpt voor ontwikkeling
Acceptatie van het gewone, gelijkmoedigheid, bevrediging vinden in het hier
en nu. Je leren concentreren op wat goed en positief is in plaats van op wat
ontbreekt, het handhaven van een constant niveau van acties ondanks je
fluctuerende en intense gevoelsleven, participeren in fysieke activiteiten en
anderen helpen om te zorgen dat je minder met jezelf bezig bent, je reacties
leren uitstellen totdat de heftigste emoties zijn afgenomen, leren waarderen
van gewone, dagelijkse genoegens.
Type 5 – De waarnemer
Type
5 heeft de behoefte het leven te begrijpen, te doorgronden. Type 5 is hierop
gericht omdat hij/zij het lastig vindt en onzeker is over hoe hij/zij zich door
het leven en in het sociale verkeer moet bewegen. Door anderen te observeren in
hoe zij de dingen doen, probeert type 5 de situatie en zichzelf meester te
worden.
Type 5 is gevoelig voor de verwachtingen van anderen juist doordat hij/zij
het gevoel heeft daaraan niet te kunnen voldoen. Hierdoor heeft hij/zij een
gewoonte ontwikkeld om zich terughoudend op te stellen. Als je je weinig
zichtbaar maakt, loop je tenslotte minder het risico dat mensen dingen van je
vragen. Het bezit van kennis geeft het prettige gevoel onafhankelijk van
anderen te zijn en zichzelf zo te beschermen tegen opdringerige vragen en
verwachtingen. De ratio is voor type 5 een belangrijk hulpmiddel maar met
gevoelens kan hij/zij weinig. Dat brengt maar onrust en chaos. Type 5 houdt van
intellectuele zaken, kennis, feiten en analyse en gestructureerd denken.
Wat helpt voor ontwikkeling
Gevoelens toestaan in plaats van jezelf terug te trekken in meer rationele
gedachten. Herkennen dat je terugtrekkingsgedrag alleen maar meer uitnodigt tot
opdringerigheid van anderen. Meer in actie komen en jezelf leren realiseren
dat je voldoende energie en support hebt om dat te doen. Participeren in
fysieke activiteiten, wegen vinden om actiever aan gesprekken deel te nemen,
jezelf uiten en over persoonlijke zaken praten.
Type 6 – De loyalist
Type
6 ervaart innerlijk grote onzekerheid en onveiligheid. Type 6 houdt niet van
onvoorspelbare situaties. De bril waardoor type 6 naar de wereld kijkt, zorgt
ervoor dat hij/zij ziet waar gevaar dreigt, waar risico’s zitten. Daarom heeft
type 6 een gewoonte ontwikkeld van alert zijn; als je alert bent, zie je het
gevaar immers aankomen en is de kans kleiner dat je erdoor wordt overvallen.
Want type 6 vindt het erg onaangenaam om door dingen verrast en overvallen te
worden.Type 6 ziet vaak beren op de weg ook waar anderen ze niet kunnen ontdekken.
Op het menselijke vlak heeft hij/zij ook vaak de neiging de kat uit de boom te
kijken. Onbewust wantrouwt type 6, totdat gebleken is dat hij iemand kan
vertrouwen. De grootste bron van onzekerheid is type 6 overigens zelf. Hij/zij
heeft diep van binnen weinig vertrouwen in zichzelf en twijfelt daarom veel aan
zichzelf en eigen (te nemen) beslissingen.
Wat helpt voor ontwikkeling
De eigen autoriteit leren zijn en daarnaar handelen. Vertrouwen in jezelf en
anderen terugvinden. Leren accepteren dat een zekere mate van onzekerheid en
onveiligheid deel van het leven is. De angsten en twijfels die je ervaart bij
anderen checken en leren realiteitschecks in te bouwen. Onderkennen dat druk
zijn een manier is om bewustzijn van angsten te reduceren en dat zowel vechten
als vluchten reacties op angst zijn. Doorgaan met positieve acties ondanks het
gevoel van gevaar.
Type 7 – De levensgenieter
Type 7 i
s
ergens gaan ervaren dat het leven je beperkt, vrijheid ontneemt, pijn brengt.
Daar houdt type 7 niet van. Type 7 heeft daarom de gewoonte ontwikkeld om
opties en mogelijkheden open te houden. Al bestaan deze alleen in het hoofd,
dan heeft type 7 al een gevoel van vrijheid. Type 7 houdt ervan als het leven ‘up beat’ is en zijn/haar aandacht is
gericht op leuke dingen en mogelijkheden. Een positieve ervaring, de weg, is
belangrijker dan het doel. Type 7 heeft vaak een volle agenda. Als hij/zij met
mensen spreekt, wordt hij/zij snel op nieuwe ideeën gebracht. Iets beginnen
vindt type 7 vaak leuker dan iets afmaken maar dat wil niet zeggen dat hij/zij
dat niet kan en doet. Het kan dan wel lastig zijn om niet afgeleid te worden
door nieuwe leuke dingen. Type 7 is een optimist en ziet snel het
positieve/goede van dingen in. Type 7 kan wel moe worden van zichzelf en zou
dan een knop willen om het hoofd af en toe uit te zetten.
Wat helpt voor ontwikkeling
Leren opmerken dat wanneer je naar plezierige alternatieven zoekt, dit in
feite een vermijdende reactie is. Jezelf oefenen om je op één ding tegelijk te
concentreren. Inzien dat het in feite beperkt is om alleen naar het positieve
te zoeken en het negatieve te mijden. Leren keuzes te maken, niet alles te
willen, commitments aangaan, dingen afmaken, feedback serieus nemen.
Type 8 – De baas
Type
8 ervaarde het schoolplein als een jungle; een plek waar de sterken overleven
en de dienst uitmaken ten koste van de zwakken. Type 8 heeft toen besloten tot
de sterken te behoren om zichzelf te beschermen. Vooral de eigen innerlijke
kwetsbaarheid en zwakke plekken moeten uit zelfbescherming goed verborgen voor
anderen blijven.
Strijd is een vanzelfsprekend onderdeel van zijn bestaan. Dit kan zich ook
richten op zaken als de strijd tegen onrechtvaardigheid of het in bescherming
nemen van anderen. Type 8 beschermt niet zomaar iedereen; alleen van wie
hij/zij het legitiem vindt dat ze hulp nodig hebben zoals kinderen, dieren,
ouderen, zieken, etc. Hij/zij verafschuwt slachtoffers en slachtoffergedrag.
Type 8 heeft de neiging dingen nogal zwart/wit te zien. Type 8 heeft zo zijn
eigen waarheden en de neiging andere waarheden of waarheden van anderen te
ontkennen of niet in overweging te nemen. Type 8 kan direct en confronterend
overkomen.
Wat helpt voor ontwikkeling
Veel ligt in de sfeer van leren herkennen en erkennen. Bijvoorbeeld van de
eigen kwetsbaarheid. Bewustworden van je eigen kracht en impact daarvan op
anderen. Leren om te wachten en luisteren voordat je actie onderneemt; eerst
denken, dan doen in plaats van andersom. Leren je gewoonte van ontkennen in al
zijn subtiele verschijningsvormen te leren (h)erkennen en ontspannen. Daarmee
ruimte krijgen om de belangen, ideeën, krachten, posities, etc. van anderen te
leren (h)erkennen.
Type 9 – De bemiddelaar
Type
9 voelt zich plezierig als hij/zij onderdeel uitmaakt van een groter geheel.
Zich comfortabel en in harmonie voelen is belangrijk voor type 9. Belangrijker
dan het hebben van of opkomen voor een eigen mening, standpunten, agenda, etc.
Juist in aanwezigheid van anderen raken die op de achtergrond en kan type 9 die
-tijdelijk- vergeten. Niet dat hij/zij zich daarvan bewust is, het gebeurt
gewoon. Dit helpt wel om confrontaties uit de weg te gaan en dat wil type 9 bovenal;
geen confrontaties. Type 9 ervaart het al als confronterend als hij/zij het
ergens niet mee eens is, niet wil en nee wil zeggen. De wens van de ander
volgen is dan makkelijker én zo wordt ook de harmonie behouden. Door deze
gewoonte met anderen mee te gaan, is het voor type 9 lastig te ervaren wat
hij/zij nu eigenlijk écht zelf wil. Type 9 heeft afstand nodig van anderen, in
plaats en tijd, om bij zichzelf te komen, bij wat hij/zij wil en wat zijn/haar
standpunt is.
Wat helpt voor ontwikkeling
Tip: klik hier voor een unieke-relatieoplossing. Leren van zelfacceptatie, keuzes maken, daadkracht. Meer aandacht te krijgen
voor en besteden aan je eigen behoeften en welzijn. Boosheid leren (h)erkennen
en gebruiken als signaal dat er geen rekening is gehouden met jou en jezelf
eraan herinneren dat je er wel toe doet. Je bewust worden dat je gevoelens
blokkeert of uitschakelt als je je van je echte prioriteiten laat afleiden door
minder belangrijke substituten. Leren om verandering en gebrek aan harmonie te
accepteren als deel van het leven.
Ontdek je type
Er zijn
verschillende manieren om jullie beider type te ontdekken Klik hier en vraag per e-mail de gratis Enneagram Sedig test aan om handiger met jezelf en jouw partner om te gaan. De Sedig test is de enige gevalideerde Enneagram test voor groei van jullie relatie.